TENGRİ İNANCI GENEL ÖZET
TENGRİCİLİK NEDİR? TENGRİCİ KİMDİR?
Tengri sözcüğü eski Türkçede “Tanrı, gökyüzü” anlamına gelen bir sözcüktür. Kökeni çok eskilere dayanan bir söz olup Orhun Yazıtlarında da çözümlenen ilk sözcüktür. Türklerde ve Moğollarda bulunan ortak bir söz olup “insan gibi kişiselleştirilemeyen, karakterize edilemeyen göklerin tini, ruhu” tanımına denk düşer. Bütün bu doğa ve kozmos sisteminin ruhunu ifade eder. Gök sözü ile kastedilen bengülük yani "SONSUZLUK"tur.
Sonsuz bir enerji, değişen ve değiştiren ruhtur Tengri. Zamanla kendisi de doğa ile değişir, enerjisini farklı şekilde ortaya çıkarır ve bu karşılıklı etkileşimle doğa da değişir. Bütün bu değişimler Türklerce gözlemlendiğinden, Tengri’nin sabit yasaları ve dogmatik kitapları ya da kilise benzeri kurumları yoktur, olamaz. İşte bu sonsuz güç ile bağlantıya geçip öz yaşamını bu gücün bir parçası haline getirmeye çalışan, doğanın işleyişine saygı duyan ve felsefi olarak kaderci olmayıp Tengrisel değişim ve gelişim ilkesine inanan, ruhunu Tengri’nin evladı olarak temiz tutmaya gayret edenlere “Tengrici” denir.
TENGRİCİLER NEYE İNANIRLAR?
Tengriciler kısaca ifade edilirse, atalarından miras kalan ya da kendi akılları ve gözlemleri ile ulaştıkları felsefi ve ruhani öğretilere inanırlar. Genel olarak Kam Karatelpek bu inanışı “7 Balıq” (Yedi şehir) olarak ilkeleştirmiştir. Bu ilkeler de sabit olmayıp zamanla değişmeye ve gelişmeye açıktır. Yani Tengriciler, hiçbir kişinin Tengri ile özel olarak konuşup mesajlar getirdiğine inanmazlar. Bu kişilere itibar etmezler. Çünkü Tengri kimse ile özel sohbet etmez, herkes Tengri’den öğrenir ve herkes Tengri’nin evladıdır. Şeyh-mürit, peygamber-ümmet, öğretmen-öğrenci ilişkisi yoktur Tengricilikte. Tengri, bütün bu doğa ruhlarının genel adı olmakla birlikte; Tengri’nin doğada zuhur ettiği değişik formlar da vardır. Bunlar “Tengri” adıyla anılmaz ancak Tengri’dendir. Yardımcı değillerdir, Tengri gücünün başka formlarla ortaya çıkmış, özel halleridir. En bilineni Yer Ana Umay, Toprak Ana, Ayaz Ata, Ay Dede’dir. Bütün bunlar yalnızca simgedir. Yoğun soyut güçlere verilen adlardır. Bu tinlere de saygı duymak, gereklidir.
TENGRİCİLİK MEZHEPLERİ NELERDİR?
Tengricilik, zamanla değişir. Kişiden kişiye değişir, durumdan duruma değişir. Ancak Kam Karatelpek, eski Tengri öğretilerini eleyip eskimiş olanları inançtan çıkarıp yeni çağdaş görüşü ortaya koymaya çalışmıştır. Bunu “Ulu Yılga” olarak adlandırmıştır. Biz bu sitede genel olarak “Ulu Yılga” yolunu izleyeceğiz. Bu yüzden burada alacağınız bilgiler, internet sitelerinde okuduğunuz Tengrici öğretilerle çatışabilir. Bu bağlamda düşünüldüğünde, Tengriciliğin en çağdaş ve yeni hali Ulu Yılga yoludur.
TENGRİCİ İBADETİ NASILDIR?
Tengrici ibadeti ilk olarak gönüllüdür, doğaçlamadır ve kişiye bağlıdır. Yürekten gelen coşku, şükran ve heyecan durumlarında kişi dilediği gibi kendini ifade edebilir. İbadetlerin Türk dilinde yapılması şarttır. Anlamadığın şekilde Tengri ile ve doğa ruhları ile irtibata geçmek mümkün değildir. Her bir sözün, beyninde bir karşılığı ve bir ruhu olmak zorundadır. İbadetler için özel olarak bir mekan gerekli değildir ancak böyle bir mekan kurulursa da kötü bakılmaz. En büyük ibadet can vermektir. “Cansıza can vermek” doğayı yeşillendirmek, ırmakları temiz tutmak, insanlara ve bütün canlılara kast etmemek, onların içinde bulunan Tengri gücüne saygı duymak ve bu onurdan kimseyi mahrum etmemek, ağaçlar dikmek, sokak hayvanlarını beslemek, yetim ve öksüz çocukları büyütmek, güneşi ve doğayı selamlamak, Tengri’ye doğaçlama şükür etmek, Tengri ile sohbet etmek gibi binlerce yol ile Tengrici dünya görüşüne uygun ibadetler ifade edilebilir.
TENGRİCİLİK İNANCI
Kişioğlu, canlılık alemi ve cansızlık alemi akrabadır. Cansız varlıklar, geleceğin canlılığına gebedir (toprak, su özellikle) Bu akrabalık Tengriseldir, bütün maddeler Tengri enerjisi ile yaşar. Yaşamın nedeni değil; nasılı önemlidir Tengricilikte. Nasıl yaşadığın, nasıl bir kişi olduğun ve nasıl yaşamak istediğindir önemli olan. Neden ise bizlere ait değildir; çünkü yaşamın bir nedeni yoktur. Yaşam yalnızca yaşamdır ve bir nevi şanstır. Çünkü Tengricilik’te madde, varlık hep vardı. Tengri hep vardı, bu yüzden madde hep vardı. Yalnızca zamanla format değiştirdi. Tengri’den kopan maddeler, zamanla bölündü, çoğaldı, değişimlere uğradı. Ancak özü değişmedi. Öz hep Tengridir ve en sonunda dönüş Tengri’ye olacaktır. Bu yüzden canlı olmak ve bir kişioğlu olmak şanstır, çünkü doğada başka türlü bir şekilde de var olabilirdik. Bir taş, ağaç ya da krater olabilirdik –ki bir gün olacağız- ancak şu anki yaşamımızda bir insan olmak ve bunu deneyimliyor olmak bir şanstır ve yaşamın değeri çok iyi bilinmelidir. Çünkü ahrette aynı bu şekilde, bu hislerle dirilme diye bir şey olmayacaktır. Varlık form değiştirecektir. Evet, ölünce yok olmayacağız ancak insan da olmayacağız. Ruhumuz başka bir forma bürünecek. Bu inanç çerçevesince doğaya, canlı ve cansız maddelere, insana bakmak kişiye yepyeni bir dünya görüşü kazandıracaktır. Ruhu arındırıp iyilikleri hakim kılacaktır.
NASIL TENGRİCİ OLUNUR?
Kısaca Tengrici olmak için hiçbir şart yoktur. En kaba ve düz ifade tarzı ile bir çeşit Deizm ve Panteizm inancının Türk kültürü ile yoğrulmuş halidir. Bir duyuştur, bir hazdır Tengricilik. Yaşamdan zevk almaktır, deneyerek ve yaşayarak öğrenmektir. Kul olmamak, köle olmamak, kadın-erkek, insan-hayvan, her türlü eşitliğe inanmak ve buna saygı göstermektir. İnsanlığı bütün canlılığın üstü olarak değil, bir parçası olarak görmek ve kibirlenmemektir. Aynı zamanda kendisinde bulunan Tengri gücünü fark edip başı dik, onurlu olmaktır. Bu onurun her varlıkta olduğunu bilip kültürlere, diğer dinlere, felsefelere, dinsizliğe, her şeye saygı gösterebilme erdemine sahip olmaktır. Kısaca Tengricilik söz ile değil eylemlerle olunan bir şeydir. Sizi bu felsefeye bağlayan ne bir kilise, ne bir kitap, ne de bir kurum vardır. Kendinizi “Tengrici” olarak adlandırmanıza bile gerek yoktur. Tengricilerin de misyonerlik yapma gibi bir gayesi yoktur. Ruhunu huzura kavuşturmaktır Tengrici olmak, iyi kişi olmaktır özünde. İşte bu kadar basit!
Nasıl Tengrici olunur, Tengricilik ilkeleri, Gök Tanrı, Gök Tanrıcılık ile Tengricilik farklı mı, Şamanizm nedir, Şamanizm Tengricilik mi, Tengrici ibadetler, Tengricilik’te cennet ve cehennem, Tengrici dünya görüşü, Tengriciler, Ulu Yılga öğretsi nedir, Ulu Yılga gibi konularda sitemiz size bilgi sunmayı amaçlamaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder